Warunki ubezpieczenia
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej to szczególny rodzaj umowy ubezpieczeniowej. Mamy tu do czynienia z dwoma stosunkami prawnymi:
– pierwszy wynika z umowy zawartej pomiędzy zakładem ubezpieczeń a ubezpieczającym swoją odpowiedzialność cywilną, czyli posiadaczem samochodu,
– drugi powstaje z chwilą wyrządzenia szkody związanej z ruchem tego samochodu przez jego posiadacza.
Szczególny rodzaj zobowiązania polega na tym, że zakład ubezpieczeń, po powstaniu szkody, wstępuje w obowiązki sprawcy szkody, czyli staje się zobowiązany do jej naprawienia (oczywiście tylko wtedy, gdy szkoda mieści się w zakresie ochrony przewidzianym przez umowę ubezpieczeniową). Aby ten “zakres ochrony” poznać, niezbędne jest (tak jak w przypadku zawierania każdej umowy, nie tylko ubezpieczenia) dokładne zapoznanie się z jej warunkami. Należy zwrócić uwagę nie tylko na obowiązki zakładu ubezpieczeń, ale także na obowiązki posiadacza pojazdu czy poszkodowanego. Ważne jest zapoznanie się z okolicznościami wyłączającymi odpowiedzialność towarzystwa ubezpieczeniowego. Przyda się również znajomość podstawowych zasad odpowiedzialności odszkodowawczej, które są określone w przepisach prawa cywilnego (scharakteryzowano je w dalszej części opracowania).
Przepisy przewidują, że – na zasadzie wzajemności – ubezpieczenie OC będzie obejmowało także zdarzenia powstałe na terenie innych państw, związanych umową w zakresie zaspokajania roszczeń wynikających z międzynarodowego ruchu pojazdów, a nie jak dotychczas tylko szkody powstałe na terenie Polski.
Warto jednak sprawdzić, czy w kraju, do którego się wybieramy, wystarczy nasze ubezpieczenie oc.
Szacuje się, że ubezpieczeniem obowiązkowym OC nie jest objętych ok. 1 roku samochodów, które jeżdżą po polskich drogach, tj. ok. 10% wszystkich zarejestrowanych pojazdów. Ponieważ kierowcy mają świadomość niskiej wykrywalności niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia, a system kontroli był niedoskonały, od 1 lipca 2004 Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zacznie funkcjonować jako ośrodek informacji. Będzie on prowadził rejestr umów OC dotyczących pojazdów mechanicznych. Informacje te będą przekazywały zakłady ubezpieczeniowe wciągu 7 dni od zawarcia umowy. Ośrodek ma za zadanie porównywanie powyższych danych z informacjami o zarejestrowanych pojazdach zbieranymi przez Centralną Ewidencję Pojazdów i Kierowców. Fundusz Gwarancyjny będzie też gromadził informacje o wypadkach oraz zgłoszeniach roszczeń odszkodowawczych i wypłatach odszkodowań. Wysokość kar za brak ubezpieczenia będzie regulowała ustawa. Dla posiadaczy samochodów osobowych kara ta ma stanowić równowartość 500 euro, dla posiadaczy samochodów ciężarowych i autobusów 800 euro, i 100 euro dla właścicieli innych pojazdów.